کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری
در این مقاله قصد داریم شما را با کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری و صلاحیت آن در رسیدگی به تخلفات ساختمانی آشنا کنیم. همچنین نمونه آراء کمیسیون و دیوان عدالت اداری در خصوص تخلفات ساختمانی را مورد توجه قرار خواهیم داد.
ماهیت کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری و اعضاء تشکیل دهندۀ آن
کمیسیون ماده ۱۰۰ قانون شهرداری، مرجع رسیدگی به تخلفات ساختمانی از لحاظ ضوابط شهرسازی و ایمنی است. اعضای اصلی کمیسیون متشکل از یکی از قضات دادگستری به انتخاب وزیر دادگستری، نماینده ای از وزارت کشور به انتخاب وزیر کشور و یکی از اعضای شورای شهر است. یک نماینده از جانب شهرداری نیز در جلسات حضور دارد که دارای حق رأی نیست و به منظور ارائه توضیحات در جلسه حاضر می شود.
وظیفۀ این کمیسیون رسیدگی به تخلفات ساختمانی است. در صورتی که بنایی بدون اخذ پروانه ساخته شود یا مطابق با پروانه اخذ شده ساخته نشود و یا پس از پایان ساخت بخش های دیگری به بنا اضافه شود، رسیدگی به آن در صلاحیت کمیسیون مذکور است.
تخلفات ساختمانی در صلاحیت کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری
برای جلوگیری از گرفتار شدن به کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری، باید قبل از شروع عملیات ساخت، پروانه اخذ شود و ساخت و ساز مطابق با پروانه اخذ شده صورت بگیرد. همچنین پس از پایان ساخت بخش های دیگری نباید به بنا اضافه گردد.
از جمله تخلفاتی که در کمیسیون ماده ۱۰۰ مورد رسیدگی قرار می گیرند عبارتند از: ساخت بنا بدون اخذ پروانه، اضافه بنا زائد بر پروانه (تراکم اضافی)، تغییر کاربری، عدم احداث پارکینگ و یا غیر قابل استفاده بودن آن، عدم استحکام بنا، تجاوز به معابر شهری و عمومی یا عدم رعایت عقب نشینی و عدم رعایت اصول فنی، بهداشتی و شهرسازی.
ارتباط شهرداری با کمیسیون ماده ۱۰۰
شهرداری موظف است مانع از ادامه عملیات ساخت و ساز ساختمان هایی بشود که بدون پروانه یا مخالف پروانه اخذ شده اقدام می کنند. بنابراین شهرداری موضوع را در کمیسیون ماده ۱۰۰ مطرح می نماید تا مالک در صورت اعتراض بتواند از خود دفاع کند. شهرداری در این خصوص وظایفی دارد، از جمله: طرح موضوع در کمیسیون ماده ۱۰۰، ابلاغ تصمیم کمیسیون به مالک یا ذی نفع، اجرای آراء کمیسیون ماده ۱۰۰ و تقاضای صدور رأی تخریب نسبت به مالک ذینفعی که از پرداخت جریمه خودداری کرده است.
صدور رای در کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری
کمیسیون پس از دریافت پرونده از شهرداری و بررسی آن، به مالک مهلتی ۱۰ روزه جهت برای ارسال توضیحات کتبی اعطا می کند. پس از اتمام این مهلت، جلسه رسیدگی با حضور نماینده شهرداری که فقط حق ارائه توضیحات را دارد برگزار می شود. کمیسیون موظف است ظرف یک ماه تصمیم خود را اتخاذ کند.
کمیسیون به دو صورت رأی صادر می کند. اگر اصول فنی، بهداشتی و شهرسازی در ساخت و ساز رعایت نشده باشد، کمیسیون حکم به تخریب بنا می دهد. اگر این اصول در ساخت و ساز رعایت شده باشد، کمیسیون می تواند به جای حکم تخریب بنا، حکم پرداخت جریمه صادر کند. همچنین اگر مالک یا ذینفع پس از اطلاع از رأی کمیسیون نسبت به آن اعتراضی داشته باشد، می تواند اعتراض خود را در دیوان عدالت اداری مطرح کند.
نمونه آراء کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری
۱. کمیسیون در رسیدگی به گزارش شهرداری مربوط به تخلف پایانه باربری اکبرآباد شیراز، پس از دعوت از ذینفع و شنیدن اظهارات وی رأی خود را مبنی بر تخلف پایانه باربری شیراز در احداث تاسیسات فاقد مجوز قانونی شهرداری صادر کرده و تخلف پایانه را محرز دانسته است. همچنین با توجه به برآورد ارزش سرقفلی توسط کارشناس رسمی دادگستری، متخلف را موظف به پرداخت جریمه مطابق با یک پنجم ارزش سرقفلی ملک نموده است.
۲. در خصوص عدم مطابقت بنا با پروانه اخذ شده، کمیسیون بدوی در رأی خود نسبت به احداث بنای تجاری اداری و متعلقات آن در ملک دارای مجوز مسکونی، با توجه به اینکه خلاف پروانه صادره اقدام گردیده، حکم تخریب آن را صادر کرده است.
۳. در خصوص ساخت و ساز زائد بر مجوز اخذ شده، کمیسیون در پروژه شرکت توسعه ساختمانی البرز تات در ساخت ایران مال، در کنار دیگر تخلفات مورد بررسی در کمیسیون، در مورد احداث بنا با کاربرد راه پله در ساختمان شماره دو و چهار و احداث بنا با کاربرد هتل، استخر و ورزشی در ساختمان دو مازاد بر پروانه ساختمانی اخذ شده، حکم به پرداخت جریمه صادر کرده است.
نمونه آراء دیوان عدالت اداری در خصوص کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری
۱. هیات عمومی دیوان عدالت اداری در رأی خود در خصوص دعاوی سازمان های دولتی و شهرداری ها علیه اشخاص حقیقی یا حقوقی خصوصی، وضع جریمه تاخیر در پرداخت جرایم ماده ۱۰۰ شهرداری را مغایر قانون و خارج از صلاحیت شورای شهر دانسته است. بنابراین با توجه به اینکه مطابق ماده ۱۰۰ قانون شهرداری در برخی موارد تخلفات ساختمانی جریمه نقدی پیش بینی شده است، وصول خسارت تاخیر در پرداخت جریمه در رأی کمیسیون ماده ۱۰۰ خلاف قانون و از حدود اختیارات آن خارج است.
۲. یکی از موضوعاتی که بخش قابل توجهی از دعاوی دیوان عدالت اداری را تشکیل می دهد، اعتراض همسایگان به رای کمیسیون ماده ۱۰۰ در قبال املاک همجوار و تخلفات ساختمانی آنها است. در مواردی نیز شهرداری برای ملک مجاور پروانه احداث بنایی را صادر نموده که موجب مزاحمت، سایه انداختن یا اشراف داشتن به ملک مجاور می شود. با توجه به وجود ابهام در خصوص ملک مجاور، کمیسیون اراضی، اقتصادی و شهرسازی دیوان عدالت اداری در نظر مشورتی خود اعلام کرد که همسایه مجاور صرفاً به همسایه دیوار به دیوار ملک در ابعاد اربعه آن اطلاق می گردد و به سایرین تعلق ندارد.
۳. شعبه ۳۰ دیوان عدالت اداری در پرونده ای که شهرداری با توجه به استنکاف مالک از پرداخت جریمه، تقاضای تخریب ملک را نموده بود چنین حکم صادر کرده است: حکم به تخریب بنا مطابق تبصره یک ماده ۱۰۰ زمانی موجه و صحیح است که ملک مورد نظر با اصول فنی، بهداشتی و شهرسازی مغایرت داشته باشد. کمیسیون موظف است قبل از تخریب بنا از مغایرت آن با این اصول اطمینان حاصل کند. بنابراین صدور رای تخریب بدون دلیل در دیوان نقض خواهد شد.
اگر در خصوص کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری نیاز به مشاوره و وکیل داشتید تیم وکیل ایرانی حرفه ای ترین و مجرب ترین وکیل ها را از موسسه حقوقی پویا یعقوبی راد به شما ارائه می دهد.
